Czas na Jedenastego

fragment grafiki autorstwa Adele Lorienne, całość tutaj.

Ci z was, którzy pamiętają moją zeszłoroczną notkę, doskonale wiedzą, jak bardzo nienawidzę świąt Bożego Narodzenia. Poważnie, dla mnie wigilijny okres jest dobitnym przypomnieniem, jak bardzo, ale to bardzo nienawidzę ludzi (oczywiście z wyjątkiem nielicznych, starannie wyselekcjonowanych jednostek, które nie są totalnym dnem moralnym i intelektualnym zaśmiecającym ten piękny świat swoją żałosną i bezcelową egzystencją). Święta są nieskończonym korowodem spotkań z ludźmi, których widuję raz na rok i którzy generalnie są dla mnie obcy do tego stopnia, że przechodząc obok ulicą udają, że mnie nie widzą – a teraz nagle brutalnie wkraczają w moją osobistą przestrzeń z uściskami, przytulaskami, z kurwa buziakami w policzek, albo i nie policzek, z życzeniami rzeczy, których nie pragnę, cała ta atmosfera wymuszonej, sztucznej życzliwości, kiedy krewni gardzący sobą na co dzień ostentacyjnie obsrywają się lukrem, krewny mający mnie centralnie w dupie stara się bezskutecznie znaleźć jakąś płaszczyznę porozumienia, kiedy autorytarne zgromadzenie wąsatych wujków z nadwagą, nieświeżym oddechem i roszczeniowym stosunkiem do życia wygłasza komentarze i uwagi, które powodują mi odruchowy zgrzyt zwojów mózgowych, kiedy wciąż padają pytania o to, kiedy znajdę sobie jakąś dziewczynę… To ostatnie było w tym roku tak natarczywe, że o mały włos nie odparłbym „A kto powiedział, że to ma być dziewczyna?”, czym z pewnością doprowadziłbym do śmiertelnego zadławienia się wigilijnym karpiem kilku wąsatych wujków. I to obrzydzenie w stosunku do własnej osoby, że i w tym roku uległem presji otoczenia, że dałem się zmusić do wypełnienia tej głupiej umowy społecznej, że znowu stchórzyłem i nie wypiąłem się radośnie na cały ten karnawał zimowej hipokryzji. Krótko mówiąc - święta Bożego Narodzenia są dla mnie afirmacją nienawiści do rodzaju ludzkiego i pogardy wobec samego siebie. I tak co roku. Za kilka lat zapewne znajdą mnie powieszonego na choince. Co nie zmienia faktu, że bez wahania przeszedłbym jeszcze gorsze piekło, gdyby nagrodą było obejrzenie kolejnego odcinka specjalnego Doctor Who.

Skoro już zatem – jakby to napisał mistrz Niziurski – upuściłem pewną dozę goryczy wewnętrznej, mogę przejść do relacjonowania moich wrażeń z The Time of the Doctor, ostatniego epizodu, w którym jako główny Doctor pojawia się Matt Smith. Darzyłem tego Doctora umiarkowaną sympatią, ale faktycznie, żal mi serce ścisnął, gdy Jedenasty odtańczył swój ostatni taniec, zrzucił muszkę i owładnięty halucynacjami przepoczwarzył się w Dwunastego, którego pierwsze słowo nie zaczynało się niestety na literkę „f”, na co wielu fanów w skrytości ducha liczyło. Ósmego do śmierci doprowadziła niewyobrażalna rozpacz i desperacja. Dziewiąty odszedł uśmiechnięty i spełniony, Dziesiąty – jak mazgaj. Jedenasty natomiast… sam nie wiem. Niby cały odcinek był tak naprawdę o starzeniu się, umieraniu i powolnym odchodzeniu, jednak tuż przed śmiercią Doctor zatryumfował – tylko po to, by umrzeć ostatecznie i odrodzić się z popiołów. Trochę tego było za dużo, percepcja widza ciągle skakała z epickich scen oblężenia i Doctora stojącego na straży świątecznego miasteczka, a kameralnych scen gasnącego w otoczeniu dzieci Doctora. Tak jakby Moffat nie mógł się zdecydować, czy chce zrobić stonowaną opowieść w skali mikro, czy epicką bitwę w skali makro. Strasznie mi to przeszkadzało.

Nie wiem czemu, ale cały ten odcinek zrobił na mnie naprawdę przeciętne wrażenie. Owszem, sama świadomość faktu, że to epizod pożegnalny podbijała adrenalinę, ale fabuła nosiła znamiona pospiesznego łatania dziur fabularnych, by zapewnić w miarę świeży start Capaldiemu. Nie chodzi nawet o to, że jest jakoś koszmarnie zła i to przeszkadza w oglądaniu. Tam po prostu prawie w ogóle nie ma fabuły, tylko bardzo prosta konstrukcja opowieści zwieńczona przy pomocy ordynarnego i totalnie niesatysfakcjonującego deus ex machina. Ja wiem, że The Time of the Doctor to raczej taki epilog do sezonów 5-7, ale jak na zakończenie tak długiej i obfitującej w poważne zmiany status quo epoki w historii serialu, odcinek zwyczajnie rozczarowuje. Szczególnie, że miał być Czymś Wielkim. Tymczasem mamy bardzo konwencjonalny odcinek pokazujący, że Moffat już dawno wyprztykał się z pomysłów i od dłuższego czasu gra na kilku tylko akordach. Choć może odcinek pożegnalny nie jest miejscem na eksperymenty. Stąd pewnie nagromadzenie wszelkich motywów i postaci z poprzednich sezonów – mamy zatem Daleków, Cebermanów, Sontarian, Silenców, szczelinę w ścianie, podróżowanie przez wir bez osłony, Doctora w dezabilu i to słynne pytanie, które pada, gdy cisza nastanie… Trzeba Moffatowi oddać sprawiedliwość, że poskładał to wszystko do kupy we w miarę logiczny sposób.

Rozczarował (łagodnie) wątek rodzinnego obiadu bożonarodzeniowego, w którym – oprócz bezbłędnej babci, która powinna zostać nową towarzyszką Doctora – nikt za bardzo nie miał czego grać i większość scen przy stole przypominała bardziej Klan, niż Doctor Who. A szkoda, bo to mógł być naprawdę silny wątek odcinka. Nie rozczarowała Tasha Lem, która była zarazem charyzmatyczna, jak i tajemnicza, będąc w dodatku jedną z silniejszych i ciekawszych kobiecych postaci w serialu. Mam nadzieję, że powróci jeszcze w którymś z epizodów ery Dwunastego. Niektóre camea doctorowych antagonistów były naprawdę fajne – Płaczące Anioły zanotowały tu całkiem udany występ, drewniany Cyberman wyglądał raczej jak wyrzeźbiony z czekolady, ale zrobił odpowiednie wrażenie. Daleki dla odmiany Moffatowi wyszły – były odpowiednio śmieszno-straszne. No i „śmierć” głowy Cybermana, którą Jedenasty taszczył za sobą przez cały odcinek – piszcie co chcecie, ale ja się wzruszyłem. No i telefon. No i Ciszaki, które w odcinku były doskonale zbędne. Podobnie jak Sontarianie – tak, w TTotD występowali Sontarianie, ale mogliście ich przegapić, jeśli mrugnęliście w nieodpowiednim momencie.

No i największa kontrowersja odcinka – reset doctorowych regeneracji. Nie podobało mi się. To znaczy, o ile sam pomysł byłbym w stanie przełknąć, o tyle sposób, w jaki do tego doszło był po prostu kuriozalny. Time Lordzi na prośbę Clary pomachali do Doctora przez szczelinę w niebie i pobłogosławili go drugim zestawem regeneracji. I do tego to załatanie dziur Wojennym i Metakryzysowym, żeby wyszło na to, ze Jedenastemu skończyły się życia. Za szybko, za bardzo niespodziewanie, za płytko, zbyt kolokwialnie. Jakoś nie zdążyłem się tym przejąć. Oczywiście zregenerowanie regeneracji musiało w końcu nastąpić, nikt się chyba nie spodziewał, że po wyczerpaniu limitu serial zostanie zakończony. W sumie dobrze, że mamy to już za sobą i Dwunasty wchodzi do gry z w miarę czystym kontem i wyraźną motywacją, jaką jest odszukanie sposobu na przywrócenie Gallifrey do naszego Wszechświata. W tym momencie powinienem napisać coś o swoich oczekiwaniach względem Capaldiego, ale chyba sobie daruję – na tę chwilę trudno cokolwiek przewidywać. Choć jego debiut wypadł udanie – Dwunasty z miną Emmeta Browna, pytający Clary czy potrafi sterować TARDIS… Bardzo fajna scena. Miejmy nadzieję, że Dwunasty da radę.

 I to chyba tyle z mojej strony.  Święta szczęśliwie dobiegły już końca. Udało mi się nikogo nie zamordować, ani nie popełnić samobójstwa, bo przy życiu trzymała mnie perspektywa obejrzenia The Time of the Doctor. I trochę szkoda, że odcinek raczej mnie zawiódł, ale od czasów A Christmas Carol żaden świąteczny odcinek specjalny Doctor Who nie spowodował u mnie jednoznacznie pozytywnych reakcji. Mimo to, oglądało się przyjemnie, Smith miał swoje uroczyste pożegnanie, a Capaldi – nie mniej uroczyste powitanie. Jak to się dalej potoczy – przekonamy się za rok.